© Pari-daeza

Kuipplanten: Wat zijn kuipplanten?

Vroeger kocht je bomen struiken in de herfst. Ze werden dan aangeboden met 'naakte wortel'. Tegenwoordig komt dit nauwelijks nog voor, hooguit bij de DHZ zaken in het voorjaar en bij de tuincentra vindt je soms nog heggeplanten, vaak gebundeld per strekkende meter. Nee tegenwoordig worden bijna alle planten in pot verkocht, het zijn containerplanten. Zijn deze potplanten daarmee ook kuipplanten? Nee, geenszins. Deze potplanten kun je na de aanschaf gewoon in je tuin uitplanten of in een grote bak op je balkon of terras. Kuipplanten worden ook verkocht als potplanten. Deze planten kun je echter beter niet uitplanten in de je tuin, in ieder geval niet permanent.

Definitie:

Kuipplanten zijn planten: die in ons klimaat in de volle grond niet winterhard zijn en daarom in in kuip, pot of bak worden opgekweekt. Doordat ze worden opgekweekt in een 'kuip' kun je ze tegen de tijd dat het kouder wordt makkelijk verplaatsen naar een overwinteringsplaats waar ze wel kunnen overleven.

Winterhardheid

Een belangrijk element in de definitie is winterhardheid. Een bepaalde plant is in Zuid Italië misschien wel winterhard maar bij ons niet, neem bijv. een citrus. Zo kan een andere plant bij ons winterhard zijn maar in Finland weer niet. Om een idee te hebben over wat kan op een bepaalde plaats heeft de USDA de zgn. winterhardheidszones bedacht. Ook voor Europa zijn dergelijke kaarten gemaakt. Nederland ligt in zone 7 en 8 gekenmerkt door een gemiddelde uiterste minimum temperatuur van 18 resp. 12 graden Celsius onder nul. Deze temperaturen zijn een gemiddelde, dat betekent dat er zo af en toe ook (veel) lagere temperaturen voorkomen. Denk maar aan de winter van 2012 toen het in de NO-Polder -23 werd. Alhoewel de media vol staan over de opwarming van de aarde en er een voelbare tendens is naar warmere en drogere zomers, kan het bij ons in de eerst helft van mei nog steeds licht to matig vriezen. Derhalve moeten de kuipplanten tot medio mei beschermd blijven en kunnen ze daarna pas naar buiten. Planten die wel wat vorst verdragen zoals oleander en laurier kunnen wel lange buiten blijven staan en eerder naar binnen. © Davis Landscape Architecture, London, http://www.davisla.com Van veel planten is wel bekend bij welk temperatuur ze nog wel overleven. Deze temperatuur is echter indicatief (wordt bij veel beschrijvingen van kuipplanten wel aangegeven). Winterhardheid is echter niet alleen een functie van de temperatuur. Ook de soort plant is van belang. Een vaste plant die zich in de winter helemaal onder de grond terugtrekt kan al dan niet voorzien van een winterdek veel koude ondergaan. Bomen en struiken daarentegen kunnen bovengronds veel sneller vorstschade oplopen. Naast temperatuur is vocht de meest belangrijke factor. In 2012 hadden we in december en januari bijna een soort voorjaar. In februari begon het echter streng te vriezen. Door de voorafgaande warme periode waren veel planten ontwaakt uit hun winterrust en was de sapstroom daardoor veel te vroeg weer op gang gekomen. Met al het vocht in de planten werd de vorst vele planten fataal: rozen, blauwe regens en vele ander legden het loodje, om maar niet te spreken over de vele kuipplanten die in voorgaande relatief warme jaren in de volle grond waren geplaatst: olijven, palmen kaapse jasmijnen etc. Voor de echte kuipplanten is het van belang te weten wat de kwetsbare plekken zijn. Dat zijn vooral de wortels en de jonge scheuten. De meeste kuipplanten die het loodje leggen gaan te gronde aan te veel water. Te veel water bij de wortels veroorzaakt wortelrot. Als gevolg daarvan gaan de blaadjes slap hangen. Dat wordt door veel mensen geïnterpreteerd als een signaal van een te kort aan water.